13 AĞUSTOS “Dünya Solaklar Günü” –“Left Handers Day”

24 yıl önce Amerika Birleşik Devletlerinde kutlanmaya başlayan ve artık tüm dünyada ve ülkemizde de kutlanan bir gün.

Solakların aralarındaki dayanışmayı artırmak, dünyada yalnız olmadıklarını hissetmek için kutlanılmaya başlanmış bir gün. Sosyal medya kuvvetlendikçe bu dayanışma günü daha aktif ve daha heyecanlı hale gelmiş durumda.

Ben de solak olduğum için, zorluklarını ve keyfini yaşadığım için bu yazıyı yazmak istedim.

Günlük eylemlerinde, görsel ve işitsel algılamalarında vücudunun solunu kullanan kişilere “SOLAK” diyoruz. 

Solaklık, sinistralite olarak da adlandırılmakta,  Solak kişiler günlük hayatlarında sol ellerini kullanırlar. Solaklık çoğunlukla genetik olarak nesilden nesile aktarılıyor, sonradan öğrenilebiliyor zor olsa da.

Sebebi kısaca şu: Bedenimizin sol yarısını beynimizin sağ lobu, sağ yarısını da beynimizin sol lobu yönetiyor. Bu loblardan hangisinin kontrolü daha baskınsa, sağlak ya da solak olma vaziyeti ona göre meydana geliyor. 

Benim annem, teyzem solaktır. E bir de ben :)

İlkokul öğretmenimi çok çok severim Vecihe öğretmenim, ama birinci sınıfa başladığımdan itibaren benim solaklığımı, sağ ele çevirmeye çalışmıştı, beslenme saatlerinde, annemin çantama koyduğu elmayı sol elimle soymamı istemiştir, kalemi durur durur sağ elime verir filan kısaca Çin işkencesine dönerdi benim sınıfta ki yaşamım.

Rahmetli babam arada ısrar ederdi kaşığı sağ eline al diye ama çok da zorlamazdı.

Annem, teyzem solak olduğu için, onlara benzediğim için mutlu olurdum. Kendimi özel hissederdim hala da öyle.

Gerçi artık tamamen solak değilim, ilkokul yıllarından sonra sağ elimle de yazabilirim, makas vs. kullanabilirim, mouse sağ elimdedir. Bu da benim ayrıcalığım oldu, sol elime bir şey olsa sağ elimle işlerimi yapabiliyorum ama elbette sol her zaman daha kuvvetlidir bende.

Günümüzde yaşadığım en önemli sorun, sofrada solumda sağ elini kullanan birinin oturması. Koluma çarpıp durulur, ya da ben çarparım, sakarlıkların bini bin para olur. Çorbalar kaşıktan dökülür. Sağ salim kalkmam pek mümkün olmaz. O sebeple hep masanın sol baş kenarına oturmaya çalışırım ki milleti rahatsız etmeyeyim.

Eşyalar; makas, müzik aletleri(gitar gibi), tek kişilik yazma tablalı masalar, saatler, kameralar, fotoğraf makineleri, cetveller, tırnak makası, iskambil kâğıtları hep sağ elini kullananlara göre dizayn edilmiştir. Yeni yeni solaklara göre de tasarlanıp, üretiliyorlar ama çok çok zor bulabiliyorsunuz.

Ben kâğıtları hiç düzgün kesemem çünkü kesim çizgisini göremediğim için hizalayamam, o yüzden hep cetvelle önce çizer sonra keserim.

Yazı deseniz, o da aynı keza, çizgisiz kâğıda düz yazamam çünkü hizayı göremem.

Bunlar benim için zor ama annem de solak olmasına rağmen hepsini de çok düzgün yapar, hiç zorluk çekmez, o da kabiliyet meselesi demek ki…

Elbette zor yönleri olduğu kadar solaklığın güzel tarafları da var; çok yönlü düşünebilirler, çok hızlıdırlar, el becerileri gelişmiştir ki bunlar beynin sol tarafını kullanmakla alakalı olduğu için ispatlanmıştır.

Bu vesile ile tüm solak arkadaşlarımın, dostlarımın, akrabalarımın Solaklar Gününü kutluyor, solaklıklarıyla birlikte kolay bir hayat geçirmelerini diliyorum.

Solakları, solak halleri bir nebze anlatabildiysem ne mutlu bana. Birbirimizi anlayabilmeniz dileğimle, sadece solakları değil, biz olmayan, bizim gibi düşünemeyen, bizim gibi davranamayanları hissedebilmemiz, onlara da saygı duyup anlayabilmemizi tüm kalbimle istiyorum.

Bunu yapabilirsek zaten ülke sorunlarımızı, sosyal problemlerimizi çözmeye başlar, bizlerin ve çocuklarımızın mutlu, huzurlu, keyifli günleri olur diyerek, yazımı Orhan Veli’nin o güzel mısralarıyla ile noktalıyorum.

Sevgi ve Saygımla,

İlkay Zehra ÜLBEĞİ

Sol Elim

Sarhoş oldum da
Seni hatırladım yine;
Sol elim,
Acemi elim,
Zavallı elim!

Orhan Veli

 

Bilimsel birkaç açıklamayı eklemek istiyorum:

Anadolu Sağlık Merkezi Uzman Psikolog Sn. Selin Karabulut, “Çocuklar 2 yaşına kadar genellikle bir el tercihinde bulunmaz. Her iki ellerini de denerler, kullanırlar. Bu tercihi beyin yapar ve uyarıyla, ikazla değişmez” demiş.

Yani solaklık beyinle alakalı bir durum olup, değişmesi pek mümkün değilmiş.

Diğer bir uzman Prof. Dr. Yaşar Kütükçü’nün açıklamalarına göre; beynin sağ yarımküresinin renk, müzik, hayal kurma, dikkat ve yaratıcılık gibi kavramda etkili olduğu, beynin sol yarımküresinin ise konuşma, matematiksel işlemler, diziler, sayılar ve analiz gibi konularda baskınlığı olduğunu tespit edilmiş. “Solaklar ve sağlaklar değişik mesleklerde başarı farklılıkları göstermektedir. Solaklar özellikle matematik ağırlıklı mesleklerde daha başarılı olur. Ayrıca başta müzik olmak üzere sanat alanında ve yaratıcılık gerektiren mesleklerde de daha başarılılar” mış.

Solaklık ve Solaklarla İlgili Derlediğim Kısa Bilgiler ise Şöyle;

• Dünyanın yaklaşık % 10'u solakmış.

• Araştırmalara göre solaklar daha zeki, daha zengin, ancak sağlaklara oranla daha az yaşıyor. Yaşam süresi 9 yıl daha az.

• Solak çiftlerin çocuklarının solak olma ihtimali %50. Eğer iki ebeveyn de sağ ellerini kullanıyorsa solak çocuk ihtimali %2 imiş.

• Şizofrenlerin %20’si solak, Ayrıca şeker hastalığı, alerji, astım solaklarda daha fazla görülüyor.

• Georgetown Üniversitesi'nin araştırmasına göre solaklar zor duyulan sesleri daha iyi seçiyor. 

• Amerikan Psikoloji Günlüğü dergisinin araştırması, solakların sanatçı olmaya çok daha yatkın olduğunu söylüyor. Ayrıca düşünce kabiliyetleri de daha pratik çözümler bulmaya yatkın.

• Solaklar, politika, spor, sanatta daha başarılı.

• İngiliz Psikiyatri Derneği'nin araştırmasına göre, sol elini kullanan insanlar strese daha yatkın olup, daha çok korkuyor ve sinirleniyor.

• www.lefthandzone.com  ve www.anythingleft-handed.co.uk bu sitelerde solaklar için malzemeler mevcut.

• http://www.lefthandersday.com sitesi de merak edenler için incelemeye değer.
   

İDDİALARA GÖRE SIGMUND FREUD da solak olup , hayatı boyunca bunu inkar ettiği iddia edilmektedir.


 

Clinton, Baba Bush, Obama, Ford, Reagan

 

Leonardo Da Vinci


Michelangelo



Peter Paul Rubens


Vincent Van Gogh


Julius Caesar


Büyük İskender


Cicero


Friedrich Nietzsche


Queen Victoria


Aristotle 


Vale Sir Isaac Newton


Mark Twain


Charles Dickens


Hans Christian Andersen


Franz Kafka


Pele, Maradona, Messi, tenis yıldızı Rafael Nadal sporda en ünlü solaklar.

Pele


Messi


Rafael Nadal


Mark Spitz


Barack Obama


Angelina Jolie - Scarlett Johansson


Nicole Kidman - Julia Roberts


Marilyn Monroe


Celine Dion - Demi Moore


Bruce Willis - Keanu Reeves


Morgan Freeman - Emma Thompson


Julianne Moore - Josh Holloway


Jay Leno - Paul McCartney


David Bowie - Eminem


Lady Gaga - Justin Bieber


Bill Gates


Tom Cruise - Robert De Niro


Bill Clinton


Napoleon Bonaparte

Marie Curie - Mozart


Ludwig Van Beethoven


Küba’nın Efsane Lideri Fidel Castro


 

Arif Sağ


Charlie Chaplin


Mark Zuckerberg (Facebook yaratıcısı) 


The Simpsons'ların çizeri Emmy ödüllü karikatürist Matt Groening ve Bart Simpson da bir solak.