Adanamın Burmaları (Bilezik ve Tatlı)

23 Mart 2015

Adana deyince iki şey var ki, ikisi de sapsarı, ballı, değerli, kıymetli.

Biri meşhur “Adana Burma Bileziği”.

Diğeri yine tatlı mı tatlı, kıvrımlı “Adana Burma Tatlısı”.

Ortak yönlerine bakacak olursak; renkleri, değerleri ve meşhur şekilleridir.

Şekil olarak burma yani kıvrılmış, ters yöne çekilerek bükülerek biçimlendirilmişlerdir.

Tek tek ele alacak olursak;

Adana Burma Bilezikleri

Eski zaman Adana kadınlarının vazgeçilmez süsü olan, kollarda burma burma dolanan bu bilezikler günümüzde hırsızlık, moda gibi etmenlerden dolayı artık yatırım amaçlı satın alınmakta ve düğünlerde takı takmak için kullanılmaktadır. İşçiliği de az olduğundan yatırıma çok uygun bir araç olarak Adana ve çevresinde kullanılmaktadır.

Adana düğünlerinin vazgeçilmez takısı olarak da bilinen burma bileziğin geçmişi Hititler Dönemine dayanmaktaymış.

Yani yaklaşık 2400 yıllık bir geçmişi var, bizim meşhur güneş gibi parlayan bileziklerin. Şekilsel olarak da birbirine işve yapan yılan figüründen yola çıkılarak yapılmış, tarihsel değişiminde ise uçlarındaki yılan figürleri kendini bilezik kilidine bırakmıştır.

Ağırlık ve fiyat olarak kişiye özel yapılabilmekte, kalını, incesi ile güzel gelinlerimizin kollarını süslemekte ve düğün sonrası yatırım aracı olarak banka kasalarına girmekteler.

Ayrıca benim anneannemlerin hep “ölümlük dirimlik diyerek” ayırdıkları ve bir köşede saklanan mutlak bir burma bilezik olurdu. İyi günde, kötü günde hemen paraya çevrilebilecek, acil durumlarda insana destek olacak bir yatırım aracıydı.

Bizim tarih kokan “Adana Burması” bilezikler; Umarım hep güzel günlerde kuyumculardan keyifle alınıp, düğünlerde “hayırlı olsun” diyerek mutluluklar paylaşılır.

Adana Burma Tatlısı ve Benim Versiyon Hali

Şöyle çıtır mı çıtır, altın gibi kızarmış, lezzeti insanın gönlüne dolan nefis bir tatlı.

Tarihçesini araştırmaya çalıştım fakat çok çok çok gerilere gitmek gerekiyor. Bu da kişilerin vefatı gibi sebeplerden dolayı çok zor görünüyor. (Ama yılmak yok araştırmaya devam edeceğim.)

Tatlımız şerbetli hamur tatlısı, gevrek ve sıcak sıcak harika. Tatlıcı mağazalarında satıldığı gibi sokak başlarında tenteli kamyonetlerde de sıcak sıcak yapılıp satılıyor.

Benim evimin olduğu caddenin başında üretim ve satışını yapan Fahri Çelik ustamın tarifini vereceğim ama tabii ki tam tarif değil, ustalar sırlarını maalesef tam olarak veremiyorlar haklı olarak.

Beyaz ve esmer un karışımı, maya, sıcak su ile cıvıkça bir hamur yoğuruyorlar, esmer un fazla olursa daha gevrek, beyaz un fazla olursa daha yumuşak bir tatlı elde ediyoruz.

Tabii her şerbetli tatlıda olduğu gibi 2 ölçü şeker, 1 ölçü su ile şerbetimizi hafif ağdalı hale gelinceye dek kaynatıp soğutuyoruz. Yine sıcak şerbete atmak isterseniz tatlınız gevrek değil yumuşak olacaktır.

Hamurumuz mayalandıktan sonra, tulumba makinası ile ve yıldız uçla kızgın yağa kıvrık ve yuvarlak şekil vererek(ki bu maharet, ustalık ve el alışkanlığı istiyor) dökerek altın rengine ulaşıncaya dek iki yüzünü de çevirerek kızartıyoruz.

Tulumba Makinası(Bu makinayla hem halka tatlı, hem burma tatlısı yapılabiliyor)