Bisiklet Pedalı
YaÅŸar Kemal daha 14 yaşındayken Adana’da Arif Dino ve Abidin Dino ‘yu tanıdı. Onlar YaÅŸar Kemal’in bir sanatçı olarak yetiÅŸmesine önemli katkı saÄŸladılar. YaÅŸar Kemal’i Ä°stanbul’a götüren ve Cumhuriyet’te iÅŸ bulan Dino’lardır. Doslukları ölüme kadar birbirini destekleyerek sürmüÅŸtür. Ben YaÅŸar Kemal ile yaptığım telefon konuÅŸmalarımda Abidin ve Güzin Dino’nun adı geçince duygulandığını hissettim. Belki de gözleri doldu. Abidin Dino’nun diÄŸer kadim dostu Nazım’dır. Nazım Bursa Cezaevi’nden tanıdığı Orhan Kemal’i de Abidin’e gönderir. Orhan Kemal, Orhan Kemal olmayı Nazım ve Abidin’den öÄŸrenmiÅŸtir. Daha sonra Ä°stanbul’a geldiÄŸinde, onu destekleme sırası YaÅŸar Kemal’dedir. Çünkü ikisi Abidin nedeniyle Adana’da tanışmıştır.
Adana’dan gidip YaÅŸar Kemal vasıtasıyla çevre edinen kiÅŸilerden biri ise Yılmaz Güney... Ali Özgentürk ise Yılmaz Güney’in yetiÅŸtirdiÄŸi baÅŸka bir Adanalı. YaÅŸar Kemal de Ali Özgentür’ke tüm desteÄŸini vermiÅŸ, bildiklerini onunla paylaÅŸmıştır. Orhan Kemal de öyle. Ayrıca YaÅŸar Kemal Ali Özgentürk’ü Paris’e Abidin’in yanına göndermiÅŸ. Ali Özgentürk’ün ilk filmi Hazal’ın (ki ödüle doymayan bir filmdir) montajını Abidin Paris’te tanıdığı sanatçılardan para toplayarak yaptırmıştır. Cura çalan kalaycı Nesimi Çimen’de Adana suyunu içmiÅŸtir. Kadirli’den YaÅŸar Kemal’i tanır. Bir kalaycıdan bir cura virtiözü çıkmasını büyük paylarından biri YaÅŸar Kemal’dir. Ayrıca Abidin Dino… Abidin Nesimi’yi YaÅŸar Kemal’in göndermesiyle tanır.
Uluslararası ünü Abidin’in çabasıyla oluÅŸur. Böylece Nesimi’nin oÄŸlu Mazlum Çimen’i okula (konservatuar) Ali Özgentürk’ün yazdırmasının da tesadüf olmadığını görüyoruz. Bakın bu aÄŸ burada kalmıyor. Halet Çambel’in kocası naif mimar, yazar, ÅŸair Nail Çakırhan da Abidin ve Nazım’ın arkadaşı. Halet Hanım baskılardan bıkıp, arkeolojik kazı yapmak için Anadolu’ya gitmeye karar verince YaÅŸar Kemal’in memleketi Karatepe’ye geliyor. Dünya tarihini Adana’dan deÄŸiÅŸtiriyor.
Adana Adanalılık Sanat ve karşılıksız kurulmuÅŸ arkadaÅŸlığık dan oluÅŸmuÅŸ bir aÄŸ var yani... Ve bu aÄŸ o çok bilinen “Adana’dan çok sanatçı çıkar” sözünün maddi temeli. Günümüzde bu aÄŸ kaybolduÄŸu için artık sanatçı çıkmıyor. Birileri bir ÅŸey yapmak isterse de sadece keçi sakal bırakarak entellektüel olduklarını zanneden kent yobazları hemen karşı iÅŸbirliÄŸine geçiyorlar. Daha önce birbirine düÅŸman olanlar bile baÅŸarılı karşısında birleÅŸebiliyorlar. Adanalılar için anlatılan cehennem ve zebani fıkrası da burdan çıkıyor.Bu zebanilik sadece sanatta mı? Her alanda...
Artık Adana’da baÅŸarılı olmak korkulacak bir bir ÅŸey haline geldi. Buna dur demek lazım bence. Abidin - Arif YaÅŸar - Orhan - Ali Yılmaz - Nesimi - Nail - Halet örneÄŸi önümüzde dururken ben ve bir çok yiÄŸit Adanalı kendimizde bu gücü buluyoruz. Bisikletin pedalını çevirmesek düÅŸeceÄŸimizi biliyoruz ve düÅŸmemek için pedal çevirmeye devam edeceÄŸiz.
Haluk Uygur
Diğer Yazıları
Tüm Yazıları