Dünyayı dolaşan ilk Türk Denizci Sadun Boro’nun 10,5 metrelik Kısmet yelkenlisi artık Rahmi M. Koç Müzesi’nde…

Sadun Boro, eşi Oda ve Miço adını verdikleri kedileriyle 2 yıl 10 ay süren ve Türk denizcilik tarihinde bir ilk olan dünya turunu tamamladıkları ‘Kısmet’ yelkenlisi Rahmi M. Koç Müzesi’nde meraklılarını bekliyor.

‘Kısmet’ Rahmi M. Koç Müzesi’nde…

Kısmet’in artık müzelik olduğu ve yakın bir gelecekte Rahmi M. Koç Müzesinde sergileneceğini ilk olarak, Naviga Dergisi’nde, Kısmet’in TIR’a yüklenmiş haldeki fotoğraflarının süslediği, Sadun Boro ile yapılmış bir haber/röportajdan öğrenmiştim. 2010 Yılı Kasım ayında, bir İstanbul kaçamağında, yeni yerinde ziyaret etmek için Rahmi M. Koç Müzesi’ne gittiğimde; Bodrum’dan kara yoluyla getirildiği RMK Marine Tersaneleri’nde başlayan yenileme çalışmaları bitmediğinden, ne yazık ki görememiştim Kısmet’i…

Ama gitmişken müzeyi gezmiş ve izlenimlerimi Boss& Business Dergisi okurlarıyla paylaşmıştım.

Kısmetmiş, 27 Kasım 2012 de aldığım davet üzerine; Bir ilki başararak 2 yıl 10 ay içerisinde tamamladığı dünya turuyla 1965 yılında Türk Denizcilik Tarihi’ne geçen, Türk Denizciliği’nin duayen ismi Sadun Boro ve dünya turunda kendisine eşlik eden 10 buçuk metrelik yelkenlisi ‘Kısmet’in onuruna Rahmi M. Koç Müzesi’nde gerçekleşen törene katıldım.

Kısmet, RMK Marine Tersaneleri’nde, dünya turuna başladığı 60’lı yıllardaki orijinal haline sadık kalınarak yenilenmiş ve artık karada olacağından altına zehirli boya atılmadan, İlk gün anısına bayrak ve flamalarla, çelenklerle gelinlik kız misali süslenerek Müze’deki yerine çekilmişti.

Kısmetin hemen önünde hazırlanmış olan bir köşede, Sadun Boro’dan sonra yelkenli tekne ile dünya turu yapmış amatör denizcilerin, kendilerinin ve teknelerinin adlarının işlendiği metal rölyefleri sergilenmekteydi.

Tanıl-Anette Tuncel KELEBEK (1986-1991), Haluk-Christina-Deniz-Derin Karamanoğlu DERİSKA (1988-1993), Eralp Akkoyunlu YOSUN (1988-1995), Erkan Gürsoy BARIŞ (1993-1995), Osman-Zuhal Atasoy UZAKLAR (1992-1997), Selçuk Karamanoğlu TURQUOISE (2000-2003), Rahmi Koç NAZENİN IV (2004-2006), Ekrem İnözü ANOUK (2004-2007), Ayça-Levent Kirişçioğlu YOL (2004-2007), Hakan-Sophie Öge MARDEK (2004-2007), Turkan Yöney-Kerem Tayla KATAMA (2005-2008), Alim-Hattaya Sür MY CHANCE (2003-2008), Elaine-Mehmet Selis ZARAFET (1995-2009), Özkan Gülkaynak KAYITSIZ III (2006-2009) ve dünya turunu 2010-2012 tarihleri arasında GÖKOVA teknesi ile, şimdilik, tamamlamış son denizciler olan Cumhur ve Maisa Gökova.

Açılış konuşmasında Sn. Rahmi M. Koç, işin en zor tarafının Sadun Boro’nun Kısmet’te değil de karada yaşama ikna edilmesi süreci olduğundan bahisle; Kısmet’in Dünya Turu Macerası’nın tefrikasını, zamanında Hürriyet’te yayımlayarak Sadun ve eşi Oda Boro’yu, kedileri Miço’yu, o devirleri hatırlayan herkese tanıtan ve sevdiren Necati Zincirkıran’ın katkısını anlattı.

‘‘Kısmet’ evim gibiydi’

Kısmet’in Rahmi M. Koç Müzesi’nde sergilenmeye başlaması hakkında konuşan Boro, “Kısmet benim 45 yıllık evim, kabuğumdu. Ondan ayrılırken çok zorlandım. Ama öyle olması gerekiyordu. Kısmet ile yaptığım yolculuklar birçok kişiye örnek oldu. Onlar denizi ve denizciliği seçti. Şimdi Kısmet yeni kuşaklara denizciliği sevdirmeye müzede devam edecek. Bu da benim için en büyük mutluluk” dedi.

O gece toplantıda hazır bulunarak verdikleri pozla, Sadun Boro’dan ilham alarak dünya turu yapmış bazı amatör Türk denizcileri de aynı kare’de ölümsüzleştiler.

Kısmet’in 22 Ağustos 1965 tarihinde başlayan serüveninde ana durakları; İstanbul, Cebelitarık, Kanarya Adaları, Barbados, Karayip Adaları, Panama Kanalı, Galapagos Adaları, Markiz Adaları, Tuamotu Adaları, Tahiti ve Rüzgâraltı Adaları, Tonga Adaları, Fiji Adaları, Yeni Hebrid Adaları, Yeni Gine Adası, Torres Boğazı, Timor Adası, Endonezya, Singapur, Bengal Koyu, Seylan Adası, Arap Denizi, Kızıldeniz, İsrail ve İstanbul oldu.

Sadun Boro ve eşi Oda’nın iki kişi olarak başladıkları yolculukları, dünya turu sırasında dünyaya gelen kızları Kısmet Deniz ve Kanarya Adaları’nda aralarına katılan kedileri Miço ile birlikte 4 kişi olarak tamamlandı.

Borolar, 1977’de ‘Kısmet’ ile kızlarını da yanlarına alarak 2 yıl 3 ay süren ikinci dünya seyahatlerine çıktı. Bu seyahatlerini, “Pupa Yelken; Kısmet’in Dünya Seyahati” ve “Yeni Dünya’ya Fora Yelken: Kısmet’in Atlantik ve Amerika Seyahati” adlarıyla kitaplaştırdılar.

Rahmi M. Koç Müzesi hakkında:

Rahmi M. Koç Müzesi Türkiye'de Ulaşım, Endüstri ve İletişim tarihine adanmış ilk önemli müzedir. Lengerhane binası ve Hasköy Tersanesi olmak üzere iki tarihi bina ile hali hazırda 11.250 m2'lik kapalı alana sahiptir. Müze, 1991 yılında alınan Lengerhane Binası’nda kurulmuş; binanın restorasyonu Garanti Koza firması tarafından yapılmıştır. Aralık 1994'de açılan müzenin ilk bölümünün süratle büyümesi ile 1996 yılında Haliç'in kıyısında, Hasköy Tersanesi alınmıştır. 14 terk edilmiş bina ve tarihî kızak orijinaline sadık kalınarak restore edilmiş, müzenin ikinci kısmı Temmuz 2001'de açılmıştır. Müzenin koleksiyonu, gramofon iğnesinden gerçek boyutlarda gemilere ve uçaklara kadar uzanan binlerce objeyi içermektedir. Yaklaşık 17 bin metrekarelik açık alanda ise Fenerbahçe Vapuru, Liman II buharlı römorkör, Kont Ostrorog Teknesi, Tekel 15 Takası, Hasköy-Sütlüce Demiryolu ve İstasyonu, Elmalı Barajı buharlı pompa motorları, B-24 uçak ‘Hadley’s Harem’, Turgut Alp Maçunası, Jet Provost T3A küçük yolcu uçağı, DC 3 yolcu uçağı, çift katlı otobüs double decker 1962 AEC Routemaster–Londra ve atlıkarınca ile çocuk oyun alanı bulunmaktadır. Ziyaretçiler, Fenerbahçe Vapuru Büfesi, Coca Cola Büfesi, Demlik Kafe, Café du Levant ve Halat Restaurant’ta yemek yiyebilir. Rahmi M. Koç Müzesi, pazartesi hariç her gün, hafta içi 10.00–17.00, hafta sonu ve resmi tatillerde ise (1 Ekim - 31 Mart) 10.00–18.00 (1 Nisan - 30 Eylül) 10.00–20.00. saatleri arasında ziyarete açıktır. Müzeye giriş yetişkin için 12,5 TL, öğrenci için ise 6 TL’dir.