Ayva Sarı, Nar Kırmızı, Kayın Beyaz Moskova…

‘Kurban bayramı öncesi Moskova’dayız. Yeğenim üniversite öğrenimi görmekte, hem ziyaret, hem de hasret gidermek olacak yani…’

"Şöyle güzel konuşsan ya en başından" diyor, marketin Azeri sahibi. Su almak istiyorum Moskova'da. Rusça bilmiyorum, ingilizce bilmiyorlar, umutsuz bir şekilde eşime dönüyorum "Biz ne yapacağız altı gün bu şehirde!", diyorum ve yukarıdakı mucize cevap geliyor... Anlıyorum ki Türkçe Rusça’dan sonra en çok konuşulan ikinci dil.

En büyük sorun krill alfabesi. Ne zor okuyamamak, yazamamak... Memleketimizde okumaz yazmaz sayısı çok düştü, ama yine de hiç kalmasın diye çalışmak lazım biliyorum. Ülkeyi bilinmezlere sürükleyen Enver, Cemal Paşa'ları,  Nazım Hikmet'i ve bu ülkeye siyasi nedenlerle kaçan, çoğu kez umduklarını bulamayan, isimlerini  bilmediğim insanları düşünüyorum. Memleket onlara yıldızlardan, gençlikten daha uzaktadır ve dönemeyeceklerini bilmektedirler, bizler için ise üç saat ötededir çok şükür...
Büyük bir imparatorluğun başkentindeyim. Viking tacirler önce Kiev'i sonra Moskova'yı kurmuşlar. Sonra, ayrıldıkları İskandinav kıyılarından bağımsız bir devlet oluşturmuşlar. Tıpkı iki bin yıl önce Fenike'nin kolonisiyken, ondan ayrı bağımsız bir krallık kurup Roma’ya kafa tutan Kartaca gibi. Bizlerden birisi olan Toktamış bey ise Moskova'yı ilk yağmalayanlardan, şu anda ismi Ceyhan'ın Toktamış köyünde yaşamakta...
Moskova'nın merkezi Kızıl Meydan, öyle ki girişindeki sıfır noktası fotoğraf çektirmek isteyenlerin uğrak noktası. Bu noktadan sonra şehrin yayılımı suya düşen taşın oluşturduğu  dalgalar gibi, dalgalar büyüdükçe tarih, zenginlik ve ihtişam azalıyor, merkezle son halka arasında uçurumlar var. Kızıl Meydan bir Moskova kültüyle Kremlin Sarayı'yla taçlanıyor. Saray, soğuk ülkede sıcak renklerle inşa edilmiş, kalın duvarları, yüksek tavanlarıyla görkemli görüntüsü bambaşka bir dünyanın izlerini taşıyor. İçi ise dar, karanlık ve soğuk.

İvan iyi ki Hüthüt kuşunun hikayesini bilmiyordu

İvan Vasiliyevic'i, yani bizim korkunç İvan, Moskova Prensliğini, Rus devleti haline dönüştürmüştü. Hüthüt kuşunun hikayesini bilmediğinden, gelinini dövmesine engel olmak istiyen oğlu ve veliahtı İvan İvanovich’i  öfkesine hakim olamayarak, öldürür. Pişman olur, günlerce ağlar. Ne yazik ki, diğer oğlu zeka özürlü ve kısırdır. Böylece Rusya'da Viking kökenli Rurik sülalesi sona erer ve Romanoflar başa geçer. Rusların yönetimsel sıkıntı yaşamaları sayesinde, Rus tehditi azalır ve Osmanlı, III. Murat’a rağmen rahat bir dönem geçirir hatta, yardım isteyen Kazakları kendi yanlarına çekerek Lehlerle karlı anlaşmalar yapar...

Sovyet Sosyalist Cumhuriyet Döneminde Ruslar oldukça önemli alt yapısal hizmetler yaparlar. Geniş caddeler, devasa binalar yapılır. Biz hanımların alışveriş merakını GUM’da gidermemiz mümkün. GUM alisveris merkezi biz ordayken açılışının 120. yılını kutluyordu. Kapitalist sistemin bütün markalarını barındırıyordu. Louis Vuitton'dan Burberys'e, Armani'ye kadar ünlü ve pahalı bütün dünya markalarını bulmak mümkün. Eski Moskova'yı bilen arkadaşlarım, GUM'un boş raflarını, boş dükkanlarını hatırlıyorlar. İnanılmaz şık giyinmiş hanımları ve beyleri lüks arabalarda, sokaklarda ve metroda görmek mümkün.

Moskova Metrosu ise bir sanat müzesi gibi süslü. Sütünlar, duvar süslemeleri, muhteşem avizeler her durakta bizleri karşıladı. Marmaray'ın bir durağında ki müze uygulaması ise aynı güzellikte yolcularını karşılıyor.

Moskova’ya gelmişken, Bolşoy tiyatrosunu gitmememiz olanaklı mı? Gişede bilet iki ay önceden bitmiş. Ancak gişedeki memur bize bilet bulabileceğini söylüyor. Birazdan iki kişi yanımıza geliyor ve yirmi euroluk biletleri bize iki yüz euro’ya satmayı teklif ediyorlar. Kısacası kapalı dönemin kalıntıları devam etmekte.

Kurban bayramının birinci günü, Moskova’da bir camiyi ziyaret etmek istiyoruz. Moskova’da toplam üç cami olduğunu, bunların dışardan minarelerinin görülmediğini, ulaşımlarının pratik olmadığını öğreniyoruz. Televizyon, bayram namazını  canlı yayın olarak vermekte, Sovyet coğrafyasındaki Müslüman politikacıların mesajları bayram namazı sonrası okunmakta. Bizse artık güzel Adana'mıza doğru yola çıkmaktayız.

Son sözü Moskova'ya gelen Karatepeliler söylesin: Hacı, bu Moskoflar Moskova demeyi bilmiyorlar, Moskva diyorlar...