Adana’nın Altın Koza Film Festivali’nden sonra en büyük ikinci festivali olan ve bu yıl on dördüncüsü düzenlenen 13 Kare Sanat Festivali, “Ustalar Buluşması” sloganı ile 4-8 Aralık 2012 tarihleri arasında gerçekleştirildi. “Adana’yı Seviyorum” teması ile yola çıkan festival ekibi, 39 sivil toplum kuruluşunu bir araya getirerek, bu STK’ların bulundukları kentlerde gerçekleştirilen festivallere sahip çıkmalarını sağlamıştır.

Ustalar Buluşması

Festivalin her yıl olduğu gibi bu sene de fotoğraftan karikatüre, tiyatrodan edebiyata kadar sanatın çeşitli dallarını içine alan zengin bir programla buluşması sanatseverlerin ilgisini çekerek, etkinliklerin yoğun geçmesine neden oldu. Basın yoluyla festivali takip edenlerin olacağını düşünerek, biz size bu yazımızda festivalin arka planından bahsetmek istiyoruz.

İlk karikatürü 1941 yılında Adana’da Türk Sözü Gazetesi’nde yayınlanan, büyük usta Turhan Selçuk’un, “Söz Çizginin” adlı sergisi, Abidin Dino Sanat Park’ında açılacaktı.

Ancak serginin tüm hazırlıklarının bittiği gün bir de ne görsek beğenirsiniz, parkta açlık grevi yapılmaya başlanmasın mı?

Tabiî önceden hava şartlarının olumsuz olabileceği düşüncesi ile serginin bir kopyasının da Büyükşehir Belediyesi Fuayesinde hazırlanmış olması büyük bir avantaj sağlamış ve sergi açılışının iptalini önlemiştir.

Küratörlüğünü S. Haluk Uygur’un, sunumunu ise Füruzan’ın üstlendiği “Söz Çizginin” adlı serginin açılış seremonisi sırasında yapılan konuşmaların, kalabalık yüzünden salondakilere tam anlamıyla ulaşamaması sanırım bu etkinliğin nazar boncuğu olarak değerlendirilebilir.

Sanat Sevgidir

Sabah saatlerinde hava koşullarının uygun olmaması festivalin en anlamlı etkinliği olan “Sanat sevgidir “ yürüyüşünün yapılamayacağını düşünmemize neden olsa da akşam saatlerinde havanın uygun olması bizlerin yüzünü güldürmeye yetti. Öyle ki, Abidin Dino Sanat Parkı’nın hemen önünden, bando eşliğinde başlayan ve 75. Yıl Sanat Galerisi önünde son bulan yürüyüşe kimler kimler katılmadı ki… Usta hattat Etem Çalışkan’dan tutun da, Füruzan’a, Özcan Ağaoğlu’na, Orhan Kemal’in oğlu Işık Öğütçü’ye kadar pek çok ünlü ismin yanı sıra, festivale destek veren tüm sivil toplum kuruluşları ile beraber çok sayıda vatandaş da katılarak, karnaval havasında bir sanat yürüyüşü gerçekleştirilmesini sağladılar.

75. Yıl Sanat Galeris’ine gelindiğinde burada farklı bir konseptte hazırlanan “İranabak” fotoğraf sergisi bizleri bekliyordu. Salona girdiğinizde sizleri mistik bir havanın karşılaması için günler öncesinden salonun ışıklandırılmasından, fotoğrafların yerleştirilmesine kadar tüm ayrıntılarıyla ilgilenen sergi sahibi Özcan Ağaoğlu’nu, göstermiş olduğu titizlikten dolayı kutlamak isteriz. Serginin konsepti için özel düşünülen ışık sistemi Firuzan’ın kitaplarını imzalamasında sorun yaşatsa da, festival ekibi konsepti bozmadan bu işinde üstesinden geldi.

Sergi sonrası; Genco Erkal ile “İnsanlarım” oyunu için Büyükşehir Tiyatro Salonunda buluşulacaktı. Bunun için seyirciler salona gelmeden salonun son hazırlıklarının kontrol edilmesi gerekiyordu. Salona gelindiğinde oyun öncesi gösterilecek olan Altın Oran Düşünce ve Sanat Platformu’nun, Doğa Grubu’nun “Torosların Nadide Çiçekleri”'nin gösterisini yapacak projeksiyon cihazında bir aksilikle karşılaşıldı. Hemen bu sıkıntının çözülmesi gerekiyordu ve festival ekibi etkinliğin başlamasına kısa süre kala bu sorunu da giderdi.

Genco Erkal’ın “İnsanlarım” oyunundaki üstün performansı ile vaktin nasıl geçtiğini anlamadan, salonun alkış coşkusu ile ilk günü noktaladık.

Festivalin ikinci günü ise önemli bir fotoğraf ustası olan Sıtkı Fırat’ın “Türk Dünyasından İzler” adlı fotoğraf sergisi, AÇS Sanat Galerisinde açıldı.

Sergi sonrasında ise Büyükşehir Tiyatro Salonu’nda, Mevlana’nın 22. kuşaktan torunu olan Esin Çelebi söyleşisi ve Uluslararası Mevlana Vakfı Rumî Türk Musikisi Topluluğu konseri gerçekleştirildi. Büyük bir kalabalığın izlediği etkinlik sonrası Konya’ya dönecek olan ekip, gece kalmak isteyince, kısa sürede otelin organize edilmesinin gerekliliği de festivaldeki stresli anlardan biriydi.

Ustalar Mehmet Baltacı Müzesi Etkinliğinde Buluştu

2007 Yılının 13 Kare Sanat Festivali’nin açılış seremonisi sırasında aramızdan ayrılan, Adana’nın önemli fotoğraf ustası Mehmet Baltacı anısına, “Mehmet Baltacı Fotoğraf Müzesi ile İstanbul Fotoğraf Müzesi”nin ortaklaşa gerçekleştirdiği sergide ustalar buluştu dersek sanırım mübalağa etmemiş oluruz.

Bilindiği üzere Mehmet Baltacı yaşadığı kentin yıl yıl fotoğraflarını çekip arşivleyerek, kentin belleğini tutmuş, günümüze kadar ulaşmasını sağlamıştır. İstanbul’da yaşadığı sıralar yapmış olduğu arşivden kısa bir seçki olarak “Bir Zamanlar İstanbul” sergisi hazırlanmıştır. Ayrıca, Mehmet Baltacı Müzesi arşivinden seçilen Baltacı’nın öğrencilerinin de bulunduğu, Altınoran Düşünce ve Sanat Platformu portfolyosu’na ait seçkinin de sergilendiği salonda; İstanbul Fotoğraf Müzesi’nin koleksiyonuna ait fotoğraflar da sergilenmektedir. Sergiyi 15 Ocak’a kadar, Adana Kültür Sanat Merkezi (Tarihi Kız Lisesi Binasında) sergi salonunda görebilirsiniz.

Bu sergiye ait sunumun Türkiye’nin usta fotoğrafçılarından, Gültekin Çizgen’in üstlenmiş olmasının da ayrıca bir önemi olduğunu düşünüyoruz.

Sergi açılışından kısa bir süre sonra “2011 yılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Büyük Sanat Ödülü” sahibi İzzet Keribar , Sıtkı Fırat ve Ara Güler’in gösterileri sunuldu , ardından İzzet Keribar,Sıtkı Fırat ve Gültekin Çizgen ile fotoğraf üzerine güzel bir söyleşi gerçekleştirildi. Bu etkinliğe katılma şansı elde eden çok sayıda sanatseverin, bu isimleri bir arada bulmaları gibi kaçırılmaz bir fırsatı iyi değerlendirdiklerini düşünüyoruz.

Ayrıca, 13 Kare Sanat Festivali kapsamında hazırlanan Gültekin Çizgen’in, “Gergedanlar İyi Fotoğraf Çekemez” adlı kitabını okumanızı tavsiye etmekle birlikte, arzu edenlerin bu kitaba Mehmet Baltacı Fotoğraf Müzesi’nden ulaşabileceklerini söylemek isteriz. Bu arada, kalabalıktan dolayı kitaplar tükenince, hemen yeni koliler imza salonuna getirildi.

Tiyatro Çalıştayı

Festivalin dördüncü gününde bir ilk gerçekleştirilerek “Çocuk ve Tiyatro” üzerine bir çalıştay yapıldı. Etkinliğin sunumunu ise, kısa bir süre önce hayati tehlike atlatan ve maalesef rahatsızlığı halen devam eden Mahmut Hazım Kısakürek gerçekleştirdi. Açılış esnasında, hastanede yattığından ötürü bir “B” planı yapıldı. Etkinliğin moderatörü olan Metin Bahçıvan’ın fikri ile hastaneden bağlantı yapılmasına karar verildi ve böylece Mahmut Hazım Kısakürek’in hastaneden katılımı ile sunum gerçekleştirildi.

Çalıştayın sorunsuz devam etmesi üzerine festival ekibi gazeteci Ali Öz’ün, Devlet Güzel Sanatlar Galerisi’nde açılışını yapacağı ‘ Tarlabaşı: Ayıp Şehir’ fotoğraf sergisi için çoktan yola koyulmuştu. Fotoğrafları çok beğenen Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Sayın Zihni Aldırmaz Bey, Ali Öz’e serginin katalogunu yapma sözü verdi. Fakat sergiden sonra bu konuda bir gelişme olmadı.

Festivalin en sorunsuz geçen etkinliği olarak Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası’nın muhteşem konserini sayabiliriz.

Festival Okullarla El Ele

Festivalin zengin programlarına ek olarak, öğrencileri de düşünerek etkinlik programı hazırlamasındaki amaç ise; öğrencilerin, kentlerinde yetişmiş önemli isimler ile buluşmalarını sağlayarak, sahip olunan değerlerin bilincine varmalarına katkıda bulunulmaktır.

Okul etkinlikleri kapsamında, Türk edebiyatının önemli kalemlerinden olup aynı zamanda da hemşerimiz olan Orhan Kemal’in oğlu Işık Öğütçü, babasını ve onun edebiyatını anlattığı bir dizi okul sohbetleri gerçekleştirdi. Bir diğer okul sohbeti ise; ünlü hattat Etem Çalışkan’ın katılımıyla gerçekleştirildi.

"Heykelimizi Geri İstiyoruz" dedik

Ayrıca, festivalde bu yıl çok önemli bir sosyal sorumluluk projesi gerçekleştirildi. Yıllar önce bir patates çuvalı içerisinde Amerika’ya kaçırılan ve kentimizin tarihlendirilmesi açısından çok önemli olan “Satsneferu Heykeli”nin Adana’ya geri getirilmesi için imza kampanyası oluşturuldu. Festival haftası boyunca sanat mekânlarında kurulan stantlarda imza vererek destek olan yüzlerce insan “Heykelimizi Geri İstiyoruz” dedi.

Şu anda ise festival ekibi toplanan imzaların, Sayın Kültür ve Turizm Bakanımız Ertuğrul Günay Beyefendi’ye ulaştırabilmek amacıyla çalışmalarını sürdürüyor.

Etkinliğin son gününde ise; Mesut Dikel, İlham Enveroğlu ve Ömer Tayfur Öztürk’ün hazırladığı, “Hat, Minyatür, Resim, Heykel Sergisi”, Büyükşehir Belediyesi Fuayesi’nde açıldı. Etkinlik, Altın Kamera Fotoğraf Yarışması Ödül Töreni ve Sergisi ile son buldu.

Ondördüncü 13 Kare Sanat Festivalinin Küratörlüğünü S.Haluk Uygur, koordinatörlüğünü ise Mehmet Emin Arıcı üstlenmiştir.

Kısacası festivaller kolay hazırlanmıyor. Birçok konuda aksaklık çıkabiliyor. Tek çözüm ise bunu gönülden yapan bir ekibin olması. İşte bir festival daha böyle bir ekip ile başarılı şekilde bitti. Ayrıca bu festivalde önemli bir ayrıntı daha var; Büyükşehirlerde bile artık sanat festivallerine rastlanamazken Adana’da böylesine büyük ve etkili bir festivalin gerçekleşiyor olması, şehrimizin sanat açısından nerelerde olduğunun bir göstergesidir. Adana Büyükşehir Belediyesine festivalleri desteklediği ve devamlılıklarını sağladığı için teşekkür ederiz.